آخرین عید و بی بی و رفتنش

زهرای بابا سلام

عید امسال قصد نداشتم به خانه بی بی بروم. ماه رمضان با عید همزمان بود. گفتم بعدش بروم. اما همه اش یک چیزی بهم هشدار می داد نکنه بی بی بمیره! بدن نحیف بی بی را که می دیدم همه اش ترس مردن و رفتنش را داشتم. کاری نداشتم چه به هوش و شعر خوان و نکته پرداز است. هر روز که از عمرش می گذشت بیشتر نگران از دست دادنش می شدم. اما همیشه با خودم می گفتم مگر عمر به این حرفهاست. مگر زهرا پیر بود؟ اگر به سن بود که باید در خاکسپاری من می بود.

امسال دل به دریا زدم و یک هفته زودتر از همیشه رفتم خانه بی بی و یک هفته هم دیرتر برگشتم. باز هم مثل هر سال بی بی دم رفتن گفت: نمی شد یک هفته ده روز دیگه بیشتر بمونی؟

وقتی رسیدیم. زنگ زدم. خود بی بی در را باز کرد.تا چشمش به دادا افتاد با خوشحالی و صدای بلند خواند:

چو خوش‌تر زآن که بعد از انتظاری به امیدی رسد امیدواری

آن قدر بلند و با شادی داد زد که یکی از خانمهای همسایه که از خیابان می گذشت برگشت و گفت: ای جان! چند وقت است که همدیگر را ندیده اید. بی بی که این شش ماهه برایش زیاد طول کشیده بود در حالی که چشمهایش از شادی گشاد شده بود و تا بناگوش می خندید گفت "یک سال!

تعطیلات باز هم زود گذشت. آن قدر زود که هیچ کدام از برنامه هایم را نتوانستم اجرا کنم. ماه رمضان و عید با هم همه چیز قاطی شده بود. با همین وجود بی بی بر خلاف سالهای گذشته مرتب و به نوبت از خانه همه داییها و پسرهایش بازدید کرد. قبلش همه از همان صبح اول نوروز به دیدنش آمدند. با همه عروس و دامادها و نوه ها ...

امسال با این که توانی نداشت آخرین افطاری و دورهمیش را گرفت و به طور ویژه از عروس و عروس عروسی که چندان دوستشان نداشت به طور ویژه پذیرایی کرد طوری که عروسهای سوگلی بی بی حسادتشان گل کرد. انگار داشت دل همه را قبل رفتنش صاف می کرد.

انگار به دلش افتاده بود قرار است برود. با آن که هر سال عید کلی سبزه در اندازه ها و شکل های مختلف درست می کرد و به هر عروس یا زن برادر یکی می داد و کلی هم با سبزه هایش عکس می گرفت امسال فقط یک سبزه درست کرد که نصفش خراب بود. حوصله همان یکی را هم نداشت.

سال تحویل هم بعد سحری نتوانستیم تحمل کنیم و خوابیدیم. بی بی قبلش از خواب بیدار شده بود و سفره انداخته بود هر چند جنس سفره اش جور نبود ولی به هر حال سال تحویل را با ماما تنهایی برگزار کرد. عکسهایش را که می بینم دلم کباب می شود که بر خلاف سالهای قبل این قدر فقیرانه و ساده سفره انداخت و تنها سال تحویل گرفت.

هر صبح زود چای دم می کرد. سفره مفصل صبحانه می انداخت و هی دم اتاق ما می رفت و میامد و آخر سر بی طاقت می شد و می گفت پاشید بیایید چایی!

آفتاب نزده صدا تق تق اسپند دود کردنش بلند می شد. تابستانها که صبح زود سماور ذغالیش را هم روشن می کرد و صبحانه را زیر درخت توت بزرگ و دوست داشتنیش می خوردیم.اما امسال هیچ کدام از برنامه های سابقش را انجام نداد. انگار داشت از عادات زمینی اش دل می کند.

همه اش برنامه زندگی پس از زندگی را که می دید از ماما می پرسید که اینها راسته؟ یعنی این طوریه؟ با این که همیشه قران و دعا می خواند اما ترسی از لحظه مردن در وجودش بود. همیشه هم سر این موضوع سر به سرش می گذاشتم و خدا که مهربانترین مهربانان است نگذاشت این ترسش را تجربه کند و به آهی و در خواب جانش را گرفت.

امسال از رفتن می گفت و این که دیدار بعدی به قیامت می افتد. لحظه خداحافظی این بار هم اشک به چشمهایم آمد اما بایدبه خاطر کار و زندگی می رفتم. مثل آخرین بار جدایی تو دلم گواهی بد می کرد.

بعد رفتنمان بی بی بد اخلاق شده بود که چرا فلان چیز را نپختید آنها بخورند. در فاصله این سه هفته رفتن ما و رفتن بی بی به بهانه های مختلف به من و ماما در طول روز زنگ می زد. می گفت کاش ده روز دیگه می موندی توت می خوردی؟ دلش نمی پذیرفت خودش از آن بخورد و بچه اش نه. وقتی برگشتم باران درخت را حسابی شسته بود. توتهای سفید و درشت و شیرین بی دانه از شاخه ها آویزان شده بودند و با هر نسیمی می افتادند. در دلم به بی بی گفتم الان کجایی که توتها رسیدند و من اینجا هستم و تو در عوض نیستی. برای شادی خاطرش چندتایی خوردم تا این خواسته اش هم زمین نمانده باشد.

مردم را خیلی دوست داشت و دیدنشان را. از من می خواست او را بیرون ببرم.به خاطر ماه رمضان جای دوری نتوانستیم برویم ولی چند بار توی شهر دورش دادم و جمعه بازار هم بردمش.

قلبش ضعیف بود و مثل مورچه راه می رفت. دستم را پشتش گرفته بودم و به نوعی هلش می دادم و مواظب بودم زمین نخورد. دایی را دیدیم.ایستادیم و صحبت می کردند که مردی از راه رسید و گفت: خدا را شکر کن مادری زنده داری که این طوری مراقبت کنی و بیرون بیاوری و راهش را کشید و رفت. من و دایی مبهوت ماندیم که چرا این طور گفت و رفت.

امسال تنبلی کردم و حتی دو سه بار عجیب بداخلاقی کردم که خودم بعدش تعجب کردم چرا این طور عصبانی شدم ولی بی بی مثل طفل معصومی بی صدا نگاهم می کرد و حتی اعتراضی هم نکرد که چرا این طور شدی و چرا این طور گفتی!

بشقابهای قشنگی داشت از جهیزیه مادر بزرگش که به او ارث رسیده بود. دم دست گذاشته بود. گفتم اینها را بده من. بی معطلی گفت بردارش. قسمت نشد بردارمش گفتم دفعه بعد بیایم می برمش و نشد که در حضورش ببرمش. انگار ذره ذره از دلبستگی های این دنیایش دل می کند. بشقابها حقیقتا عتیقه و قیمتی بودند.

تشیع جنازه و مراسم که گرفتیم جمعیتی بسیار آمدند. قبرستان شلوغ بود. پرسه هم شلوغ بود. دو ساعت تمام دم در خوشامد می گفتیم. گروه گروه می آمدند و می رفتند طوری که باید صبر می کردند یک گروه وارد یا خارج شود و گروه دیگر بعدش خارج و وارد شود. از شهرستانها و روستاها هم آمده بودند. هم بی بی هم آقا طیف وسیعی از دوستان داشتند و هم کسانی بودند که در مراحلی آنها را حمایت کرده بودند. گاهی برای محبوبیت و مقبولیت نیاز نیست کاری بکنی.خالص که باشی و با مردم زندگی کنی و فرزندانی سالم تحویل جامعه بدهی کفایت می کند. خدا حس قدرشناسی را در دل مردم قرار می دهد. جالب بود حتی دانش آموزهای نوجوان عمو با این که مدرسه شان دور بود برای پرسه آمده بودند. دوستان پسر عمو که بی بی احترامشان می کرد و مثل نوه اش به آنها رسیدگی می کرد در ختم بی بی گریه می کردند.

و الان خوشحالم و مطمئن که بی بی جایش خوب است. افراد متفاوت خوابهایی با مضمون مشترک دیدند که معنایش پایان رسیدگی اعمال و داشتن مقامات معنوی است.

زهرا جان از تو چیزی نشنیدم.برداشتم این است که جایتان احتمالا متفاوت است. صبح روز شنبه که بی بی رفت از تو خواستم به داد بی بی در آن حیرانی پس از مرگ برسی.نمی دانم کاری کردی یا نه. بی بی را دیدی یا نه و آیا اجازه داشتی پیشش بروی یا نه اما الان خاطرم جمع است که خدا به مادرم سخت نگرفت و الان بی بی در آرامش است.

اما بدان بی بی تا آخرین لحظه داغدار تو بود. مرگ تو ضربه بزرگ روحی و جسمی به بی بی وارد کرد.حتی گاهی فراموشی یا به هم ریختگی ذهنی می گرفت به خاطر تو بود. یک دفعه علایم پیریش شدت گرفت  و چروکهای عمیقی روی صورتش نشست. گاهی می خواست برای تو خرید کند و بعدش یادش می آمد که زهرایی نیست... جان من! بی بی هم جان من بود در کنارش باش. دوران من هم به روزگار شما خیلی سریع سر خواهد آمد اگر چه اینجا سالهای طولانی زندگی کنم.منتظر آمدنم باش و دعایم کن پاک بیایم.

شش سال گذشت

زهرای بابا سلام

 

کلیپ در سوگ زهرا و بی بی

دریافت

 

 

امروز صبح برای بی بی در محل کارم مراسم گرفتم. همه فکرشان به درگذشت بی بی بود. آخر سر گفتم: امروز سالگرد دخترم هم هست. درست همین تاریخ درست همین روز هفته.

بالاخره بی بی هم من را تنها گذاشت.فیلمهایش را که می بینم لحظه ای به ذهنم نمی رسد که مرده است از بس پیرزنی سرزنده و شاداب بود ولی واقعیت این است که دیگر حضور فیزیکی ندارد و جدایی او را هم تا لحظه مرگم باید تحمل کنم. مادر و دخترت را که از دست بدهی شاید بشود گفت عزیزترینهایت را از دست داده ای. دیگر بی بی نیست که بغلش کنم با او شوخی کنم و سربه سرش بگذارم. دیگر صبح زود کسی نیست بیدارم کند که چای و صبحانه بخورم.دیگر کسی نیست که با ذوق و شوق هزار کیلومتر را یک بند رانندگی بکنم تا به او برسم...

از عکس و فیلمهای پسر عمو فهمیدم بی بی بیمار شده و بستری است.ظاهرا خوب به نظر میامد. با علایم تهوع و دل آشوب سه شنبه شب رفته بود بیمارستان. گفته بودند باید بستری بشوی قبول نکرده بود و برگشته بود. صبح باز همان علایم را نشان داده بود.ظهر رفت بیمارستان گفتند بایدبستری بشوی.کلی در بیمارستان با پرستارها شوخی کرده بود و شیطنت. دائما از پرستارهی مجرد برای پسر عمو خواستگاری می کرده. اعزام شد به مشهد برای آنژیوگرافی. دو گرفتگی از سه گرفتگی باز شده بود. بی بی داروهایش را نمی خورد. می گفتند پرستارها شاکی شده بودند که از دست ما دارو نمی خورد. عمو و پسر عمو هم کاری از دستشان بر نمی آمد. بی بی مثل بچه عمه بود. همه ریز سلامتی و ملاحظاتش را عمه می دانست ولی نگذاشتند همراهش برود. روز دوم که جمعه بود خیلی سرحال بود و در فیلمهایش سخنوری و شوخی می کرد. دستش به خاطر آنژیوگرافی کبود شده بود. همان پنج شنبه تصمیم گرفتم بروم بی بی را ببینم. نازش را بکشم و به دستش پماد بمالم که خوشحال بشود. جمعه بلیط هواپیما گرفتم برای شنبه.تنها پرواز هفتگی به خانه! جمعه شب که با بی بی تلفنی حرف زدم خیلی خوب بود.فیلمهایش هم خوب بود.این قدر که دو دل شدم بروم یا نه. اما ماما گفت برو مادرت است بعدا پشیمان نشوی! اما دلم همه اش شبش گواهی بد می داد. اما فکرم این بود که احتمالا قرار است در مسیر سفر برایم اتفاقی بیافتد مثلا هواپیما سقوط کند.یک لحظه هم به ذهنم نرسید که این بی بی ظاهرا سرحال قرار است برود.

جمعه رفتم برای خانه خرید کردم که تا دوشنبه که بر می گردم نیازی به بیرون رفتن نداشته باشند. با ماما بیرون رفتیم و گشتیم تا دقیقا همان رنگ و طرح پیراهن سبزی که بی بی دوست داشت برایش پیدا کردیم و خریدیم. چه خوش خیال بودیم من و ماما. ماما می گفت این عرق بهارنارنج تازه است ببر برای قوت قلب بی بی خوب است و من بحث می کردم که مایعات با حجم یک لیتر نمی گذارند توی هواپیما ببری یا می شود توی بخش بار برد یا نه؟  بلیط برگشت را هم گرفتم. صبح دادا را فرستادم مدرسه و کیفم را می بستم که بروم. بی بی ظاهرا 5 صبح فوت شده بود در عین سلامت ظاهری. عمو می گفت: یک نفس عمیق کشید و یک دفعه ضربانش رفت بالا و سریع شروع به کم شدن کرد. به پرستار شیفت که مشغول فیلم دیدن بوده گفته  جواب داده چیزی نیست دستگاه خرابه!!!

به ماما خبر داده بودند که به من بگوید گفته بود نمی توانم.دارد با خوشحالی ساکش را می چیند. پسر عمو زنگ زد. از لحن سلامش فهمیدم خبری هست. گفتم: بی بی مرده؟ گفته بله.برای خانواده هم بلیط بگیر. سکوت طولانی کردم و خداحافظی کردم. اشکم فواره می زد و صدایم در نمی آمد. سردرد شدیدی گرفتم. سریع اینترنتی بلیط گرفتم. 5-6 نفر کلا باقی مانده بود. داشتم با ماما حرف می زدم که چطور دادا را از مدرسه برگردانیم که دایی زنگ زد. دایی دو سال از بی بی کوچکتر بود. بین راه سرکارش بود زنگ زده بودند که بیا و من هم دارم می آیم. پرسید چکار می کنی؟ گفتم بلیط گرفتم. شما مشخصات بده که تا جا هست بلیط بگیرم. بلیط دایی را گرفتم و قرار شد هم را فرودگاه ببینیم.

در زدند. خاله پسر عمو بود. فکر می کرد هنوز نمی دانیم. با مدرسه هماهنگ کردیم .زحمت کشید دادا را از مدرسه تحویل گرفت و آورد. گفت برای پسر عموی دیگرت بلیط می گیرید. گفتم نمی دانم درس و امتحان دارد یا نه.زنگ زد گفت مشکلی نیست. باز هم سریع بلیط گرفتم و گفتم بیاید فرودگاه.فقط یک نفر مانده بود که برای پسر عموی دیگرت بگیرم. چون پنج شنبه رفته بود شاهرود فکر کردم همانجاست. گفتم با اتوبوس بیاید. غافل که تهران است.از پسر عمو پرسیده بودم که برگشته گفت نه. دنبال بهانه هم بودم. اعصابم خرد بود و حوصله مراجعه مکرر به سایت فروش را نداشتم. اما انگار این ظرفیتهای خالی را برای ما 6 نفر نگه داشته بودند.

رفتیم فرودگاه. پسر عمو با مترو زودتر رسیده بود. ماجرا را نمی دانست. من را که با لباس سیاه دید. نشست و آرام اشکهایش سرازیر شد. دایی هم که آمد آرام بود ولی در دلش غوغایی بود. از بچگی با هم کل کل داشتند.پرواز خیلی خوب سریع بدون مشکل انجام شد.اما در کل مسیر از شدت سر درد بی طاقت شده بودم.حالت تهوع گرفته بودم به محض رسیدن به خانه بی بی حلقه غمزده ها دورمان جمع شد. بر خلاف همیشه این بار فشار بالا زده بود و باز هم با سرم و دارو در اورژانس درمان شدم سرمم را زن عمو در خانه بی بی زد. مثل روز رفتن تو دلم می خواست آرامبخشی قوی می زدند تا بتوانم بخوابم و بعد بیدار شدنم در حالت رخوت  رفتن بی بی را باور کنم.

بی بی قرار بود همان جمعه مرخص شود ولی پزشک گفته بود باید شنبه متخصص خودش بیاید و اجازه ترخیص بدهد اما ساعاتی زودتر ترخیص کننده همه ما خودش را به بی بی رساند واو را از عالم دنیای دون مرخص کرد.

نمی دانم کار خدا بود یا خواست روح بی بی از خدا. دو نوه بی بی کنکور داشتند اگر جمعه از دنیا می رفت زندگی آنها شاید دگرگون می شد. شنبه تنها پرواز هفتگی بود و فقط همین قدر ظرفیت باقی مانده بود.انگار برای ما بود تا سریع و بی رنج سفر طولانی به خانه بی بی برسیم اگر نه چطور 14-15 ساعت را می توانستیم در آن حالت تحمل کنیم.

بی بی در اوج رفت. ظاهرا سالم سالم شد ولی یک دفعه  همه را غافلگیر کرد و رفت. گاهی می گفتم پیرزن پرحاشیه. این هم آخرین حاشیه زندگی اش برای ما بود.

همیشه از مرگ می ترسید. دعا می کرد مثل خاله خودش آهی بکشد و از دنیا برود که خدا خواسته اش را اجابت کرد. حتی در خواب رفت.احتمالا یک دفعه دیده آن دنیاست

دعا می کرد زمینگیر و دست نگر کسی نشود. در اوج رفت . نه زمینگیر شد که رنج مراقبتهای شاید با منت دیگران را بکشد و نه از نظر مالی محتاج کسی شد. همه ما پسرها و نوه ها و نبیره هایش آویزانش بودیم. خود من هر بار که پیشش می رفتم اگر شرایط اجازه می داد یک ماه پیشش می ماندم و همه جوره به من می رسید.

سفره اش پهن بود و میهمانها را تا حد خفگی پذیرایی می کرد. اقوام ماما که تابستان آمده بودند از شنیدن خبر رفتن بی بی دگرگون شده بودند. باورشان نمی شد این زن گرم و مجلسدار یک باره رفته. بابابزرگت که به من زنگ زد نمی توانست بغضش را پنهان کند و صدای هق هقش از پشت تلفن می آمد...

بی بی

زهرای بابا سلام

بی بی را دریاب. آن دنیا به کمکت نیاز دارد